Osmoza jachtu Pana Jakuba

Osmoza jachtu Pana Jakuba. cz 1

Charakterystyka problemu.

Przedmiotem prowadzonych prac była żaglówka otwarto pokładowa Gruben Sprint Sport, o długości 470 cm i szerokości 180 cm, o kadłubie wykonanym z białego laminatu LPS. Szacunkowy czas jej  produkcji to połowa lat 90. Została przeze mnie zakupiona na jesień 2012 roku od kolejnego właściciela. Przez zimę dokonano prac renowacyjnych, polegających na zeszlifowaniu kilku starych warstw farby anty-porostowej. Przy tej okazji zostało wykrytych kilkadziesiąt ognisk osmozy (średnicy 1-8cm). Zostały one usunięte, ubytki zaszpachlowane, a całość pokryta warstwą topkotu. Nie zdążono, przed wodowaniem, pokryć kadłuba farbą anty-porostową, co zostało zrobione po upływie ~2 miesięcy (maj, czerwiec), podczas których łódka pływała i cumowała przy boi na jeziorze rożnowskim. W czerwcu 2013 roku została usunięta warstwa porostów, które zdążyły obróść kadłub, co ukazało niewielkie pęcherze z wyciekającym żółtym płynem o zapachu octu –  osmoza. Doraźnie kadłub został pomalowany farbą anty-porostową, a kolejne prace renowacyjne zaplanowane na okres jesienny, zimowy i wiosenny.

1. Usuwanie warstw

Pierwszym etapem było usunięcie warstwy farby anty-porostowej, za pomocą szlifierki rotacyjnej z papierem ściernym o grubości 120. Polecałbym jednak grubszy, np. P80 – konsystencja zeszlifowanej farby, woskowo-gumowa, powodowała, że papier szybko się zapychał i często trzeba było wymieniać nakładki.

Następną warstwą był topkot, konieczny do usunięcia, ponieważ (..) zawiera w sobie parafinę, która podczas utwardzania zostaje „wypchnięta” na powierzchnię pozostawiając jednak po sobie mikro kanaliki, którymi następuje dyfuzja wody do LPS?^*.

Odsłonięcie oryginalnej warstwy LPS i ściągnięcie ~1/3 jej grubości pokazało jak duży jest problem. Pęcherze występowały głownie dookoła szpachlowanych wcześniej ubytków, w miejscach  łączenia szpachli z oryginalnym laminatem, ale również było sporo nowych ognisk osmozy. Łącznie ok. 70 ognisk. Dużym problemem, który wskazał mi p. Sławomir, było zastosowanie szpachlówki poliestrowej, która chłonie wodę jak gąbka, co by tłumaczyło jej miękkość. Wszystkie, za wyjątkiem jednego, pęcherze występowały na obszarze pokrywającym się z obszarem zanurzenia łódki bez obciążenia. Tylko jeden znalazł się w dość dziwnym miejscu, bo w znacznej odległości od linii wodnej.

Pisząc pęcherze stosuję uproszczenie. Większość ognisk osmozy, to były małe, nieco ciemniejsze punkty, plamki widocznym na białym laminacie, które po naciśnięciu uginały się, a po przedziurawieniu zazwyczaj wydzielały octowy płyn. Prawdopodobnie stały by się pęcherzami w przyszłości.

Do usuwania pęcherzy wybrałem ostre dłuto stolarski płaskie. Doskonale służyło zarówno do badania (naciskania i dziurawienia) odbarwionych punktów, jak i wycinania uszkodzonego laminatu, prawie jak wycinanie „oczek” z ziemniaków czy jabłek :) Istotnym działaniem, na jakie zwróciłem uwagę, było zaraz po wycięciu laminatu naciskanie dłutem krawędzi ubytku, w celu sprawdzenia czy odspojenie nie ma większego zasięgu niż ubytek. Widać było, że warstwa włókna się minimalnie porusza, albo wycieka z niej minimalna ilość płynu. Nie potrzeba było szkła powiększającego, wystarczyło dobrze się przyjrzeć i ewentualnie wyciąć większą powierzchnię. Do wygładzenia krawędzi ubytku zastosowałem mikro szlifierkę z owalnym kamieniem -papier ścierny również się nadaje.

Inne narzędzia, które brałem pod uwagę, a które się nie sprawdziły to wiertła różnych rozmiarów i kamienie szlifujące do wkrętarki czy mikro szlifierki.

*Opinie i wskazówki Dział Sea-Line firmy TROTON Spółka z o.o.

Tekst Jakub Mitka

Dziękuje za udostępnienie materiałów i przesłanie opisu, czekamy na relację z drugiej części remontu.

Zapraszamy na drugą część : Usuwanie osmozy czyli przygotowania przygody w której to Pan Jakub opisuje dalsze etapy remontu.

Katalog Sea-Line